Trời mưa tầm tã ngày chúng tôi hẹn gặp. Bầu trời xám tuyền một màu như bị che phủ bởi một chiếc vung khổng lồ, trút xối xả từng đợt mưa lạnh giá xuống mặt đất. Thời tiết hôm đó, như thể mùa xuân bất chợt đổi ý, quay lưng bỏ mặc trần gian cho mùa đông ngự trị. Trùm ra ngoài đồng phục chiếc áo khoác nâu hai lớp và cất cẩn thận lá thư dành cho Akari vào túi, tôi cất bước đến trường. Tôi cũng không quên để lại vài dòng để bố mẹ bớt lo lắng khi con trai về muộn. Do hai nhà không phải chỗ quen biết, tôi nghi ngở khả năng bố mẹ cho bọn tôi gặp nhau kể cả khi được giải thích trước.

Cả ngày ở trường, lòng tôi nôn nao khôn tả, mắt chỉ chăm chăm nhìn ra ngoài cửa sổ. Bài giảng của giáo viên không vào đầu lấy một chữ. Tôi mơ màng nghĩ đến cảnh được ngắm Akari duyên dáng trong bộ đồng phục, được hàn huyên tâm sự cùng em, và nhất là, lại được nghe giọng nói dễ thương ấy lần nữa. Hồi còn bên nhau, dù ít khi để ý nhưng tôi biết rằng giọng Akari rất đáng yêu. Chất giọng ấm áp, mềm mại và không kém phần ngọt ngào của em làm tôi lần nào nhớ đến cũng nóng ran cả người, bồn chồn không yên, rồi cứ ngẩn người ngồi ngắm màn mưa lạnh giá ngoài cửa sổ.

5 centimet một giây. Vẫn đang ban ngày mà mọi vật bên ngoài đều nhuộm một màu xám xịt, cửa sổ nhiều tòa nhà và căn hộ thậm chí đã lên đèn. Đèn sàn nhảy từ một căn hộ tít đằng xa nhấp nháy liên tục, không lúc nào ngưng. Ngoài trời, mưa dần nặng hạt thêm và đến cuối ngày, tuyết bắt đầu rơi.

Sau khi tan học và lớp đã về hết, tôi rút lá thư và giấy ghi chú ra rồi cẩn thận kiểm tra lại. Tôi vẫn chưa an tâm hẳn về lá thư nhưng vẫn bỏ vào túi. Bất luận thế nào, lá thư cũng sẽ được trao tận tay Akari, nên tôi cất nó ở chỗ an toàn và dễ lấy. Trên giấy ghi chú là danh sách các chuyến tàu cần đi và giờ đến của từng chuyến. Dù trước đó đã đọc kĩ, tôi nghĩ xem lại một lần nữa vẫn tốt hơn.  

Đầu tiên tôi sẽ bắt tàu lúc 3h54 ở ga Goutokuji trên tuyến từ Oda đến Shinjuku. Sau đó, chuyển sang tuyến Saikyou đến ga Oomiya, rồi chuyển qua tuyến Utsonomiya tới ga Koyama. Cuối cùng, sang tuyến Ryouke và đến điểm hẹn tại ga Iwafune lúc 6h45. Cuộc hẹn diễn ra lúc 7h00 giờ tối nên tôi rất mong tàu đến kịp. Lần đầu đi tàu một mình xa đến vậy, tôi tự nhủ mọi việc sẽ ổn cả. Phải, có thể gặp khó khăn nhưng đâu sẽ vào đó thôi.

Bước xuống cầu thang sáng mờ mờ hướng về phía cửa ra vào, tôi mở tủ cá nhân để thay giầy ra về. Tiếng cửa sắt đóng lại sau lưng lớn hơn hẳn mọi hôm. Quyết định để lại chiếc ô mang theo từ sáng, tôi bước ra ngoài và ngước nhìn lên trời. Cơn mưa khi sớm giờ đã nhường chỗ cho tuyết trắng, khiến lòng tôi không khỏi khấp khởi. Thật dễ nhận biết khi tuyết rơi hơn những lúc mưa chuẩn bị tới. Đăm đăm nhìn bầu trời, tôi có cảm tưởng sắp bị nuốt chửng bởi vô số bông tuyết đang đua nhau sà xuống mặt đất. Trùm nhanh mũ lên đầu, tôi chạy một mạch ra ga.

***

Đó là lần đầu tôi đặt chân đến ga Shinjuku, tuy giờ nhớ lại, khi trước đã có lần tôi đến đây nhân dịp đi xem phim cùng bạn. Lần đó chúng tôi đến Shinjuku bằng tuyến Oda, và sau khi rời quầy soát vé cửa “JR East”[1], phải loay hoay một lúc mới tìm được đường ra. Sự tấp nập và sầm uất của ga Shinjuku để lại cho tôi ấn tượng còn mạnh hơn bộ phim sau đó.

Rời quầy soát vé tuyến Oda, tôi dừng lại để xem kỹ bản chỉ đường cho khỏi lạc rồi nhanh rảo bước đến “Phòng bán vé tuyến xe lửa”[2], nơi đặt một dãy máy bán vé tự động, và đứng vào cuối hàng ít người chờ nhất. Mùi nước hoa của một phụ nữ dân văn phòng cùng hàng khiến tôi phát tức ngực, rồi mùi băng phiến trên áo khoác một người đàn ông lớn tuổi hàng bên cạnh bay sang thật không dễ chịu chút nào. Đứng một lúc trong khu nhà ga ồn ào với đủ loại âm thanh, tôi hơi chóng mặt và cảm thấy cái lạnh đang dần  ngấm vào từ mũi giày sục trong tuyết. Cuối cùng, khi đến lượt mua vé, tôi hơi băn khoăn khi máy không có nút bấm (thời đó, hầu hết máy bán vé vẫn có nút bấm). Ngó sang hàng bên cạnh, tôi mới biết có thể bấm trực tiếp trên màn hình.

Từ chỗ bán vé, sau khi xem xét cẩn thận các biển chỉ đường xung quanh, tôi chen qua đám đông tìm đường đến tuyến Saikyou. “Nội tuyến Yamanote vòng ngoài”[3], “Tuyến Sobu, Nagano”, “Nội tuyến Yamanote vòng trong”, “Tuyến Sobu, Chiba”, “Tàu tốc hành tuyến Trung tâm”, “Tàu tốc hành tuyến Trung tâm khu vực Nội thành”… Tôi băng qua nhiều sân ga và dừng lại trước bản đồ tổng thể ga Shinjuku. Tuyến Saikyou nằm tít ở khu trong cùng. Tôi rút mảnh giấy ghi chú khỏi túi và vén tay lên xem đồng hồ (một chiếc “G Shock” màu đen, phần thưởng khi tôi đỗ vào cấp hai). Tàu sẽ khởi hành lúc 4h26 trong khi con số trên tay mới là 4h15. Mọi chuyện sẽ ổn thôi, tôi tự nhủ, còn tận mười phút nữa, mình sẽ tới kịp.

Khi đến sân ga, tôi tạt qua nhà vệ sinh một lát để chuẩn bị cho cuộc hành trình dài bốn mươi phút sắp tới. Tôi rửa sạch tay và soi mình trước gương. Trên gương phản chiếu hình ảnh Takaki hiện tại với gương mặt trắng trẻo, vóc người cao thêm vài phân và trông người lớn hơn hồi cách đây sáu tháng. Thời tiết giá lạnh bên ngoài khiến má tôi hồng hào hơn mọi bữa. Thế là sắp được gặp Akari rồi, tôi thầm nghĩ.

***

Ban đầu, tôi không tìm được chỗ ngồi trên con tàu lúc này đã ních đầy người đang trên đường trở về nhà. Tôi dựa lưng vào bức tường cuối toa như một số người khác, hết ngó mấy áp phích quảng cáo ngoài cửa sổ rồi lại nhìn quanh các hành khách. Lòng tôi bồn chồn không yên, ánh mắt chẳng yên vị một chỗ, đến mức chẳng màng đến cuốn tiểu thuyết khoa học viễn tưởng cất sẵn trong túi. Cạnh đó là hai nữ sinh phổ thông đang đứng nói chuyện. Có vẻ họ là bạn bè và đều mặc váy ngắn.

“Chàng đó thế nào?”

“Ai cơ?”

“Biết rồi còn hỏi, anh chàng học Phổ thông Kita ấy?”

“Gì chứ? Hắn ta á? Cậu có sở thích kỳ quặc thật đấy.”

“Đâu có. Đúng kiểu con trai mình thích luôn.”

Có lẽ họ đang nói về một chàng trai mới gặp hoặc người quen. Mặc dù không phải là người được nói đến, tôi vẫn cảm thấy xấu hổ. Tránh mắt khỏi hai cô gái, tôi cho tay vào túi kiểm tra lại lá thư, và hướng ánh nhìn ra ngoài cửa sổ. Đoàn tàu đang chạy qua một đoạn cầu cao. Ngẫm lại, đây cũng là lần đầu tôi đi trên tuyến đường này. Chuyển động và âm thanh của con tàu có phần khác với tuyến Oda và lạ là, tôi bỗng cảm thấy bất an. Ánh hoàng hôn đương nhuộm vàng cả đường chân trời, soi rõ một dãy tòa nhà dàn hàng ngang phía xa. Tuyết đã ngừng rơi, tôi tự hỏi không biết tàu đã đến Saitama chưa. Khung cảnh thị trấn kế tiếp dần hiện ra, còn hình ảnh những tòa cao ốc và căn hộ khu trung tâm lùi về sau rất xa, trông như thể bị vùi hẳn vào đất.

Dọc đường, tàu dừng tại ga Murashiurawa cho một tàu tốc hành khác qua trước. “Quý khách nào đang vội xin mời chuyển sang sân ga đối diện”, tiếng loa tàu vang lên. Tôi cùng phân nửa số hành khách lục tục đi xuống. Có khá nhiều đường ray xe lửa ở hướng tây. Tuyết tiếp tục rơi dày thêm trong khi mặt trời chỉ còn lấp ló xa xa, cố ban phát nốt những hạt nắng cuối cùng lên hàng trăm nóc nhà của thị trấn. Ngắm nhìn cảnh tượng ấy, tôi chợt nhớ ra mình từng đến nơi này trước kia.

Hóa ra đây không phải lần đầu tôi đi trên chặng đường này.

Trước năm vào lớp ba, bố đã đưa tôi theo tuyến Oomiya đến Shinjuku, trên đường chuyển từ Nagano đến Tokyo. Vốn quen sống ở vùng nông thôn như Nagano, khung cảnh thành thị hoàn toàn xa lạ khiến cậu nhóc Takaki choáng ngợp. Ngó ra ngoài cửa sổ tàu, thấy nơi mình sắp sống không gì khác ngoài nhà cửa san sát khiến tôi lo muốn khóc. Năm năm đã trôi qua, dù nay mới mười ba tuổi, tôi đã vượt qua nỗi sợ hãi trẻ con ngày ấy, nhờ Akari luôn ở bên, động viên, an ủi. Tôi mong em cũng tìm được cảm giác như thế suốt những năm tháng chúng tôi bên nhau.

Ga Oomiya không đồ sộ như Shinjuku, chỉ có một sân ga lớn. Tôi bước xuống cầu thang từ phía tuyến Saikyou rồi lại theo lối thang bộ đi ngược lên, xuyên qua đám đông về phía ga Utsunomiya chờ tàu chuyển tiếp. Không gian ga quyện đặc mùi tuyết, còn giầy hành khách thì bám đầy, lép nhép những tuyết. Hàng dài người muốn mau chóng trở về nhà đang đứng chật ních sân ga Utsunomiya. Chờ tàu, tôi kiếm một chỗ tách biệt với đám đông, vì kể cả xếp vào hàng thì tôi cũng không tìm được chỗ ngồi khi lên tàu. Lần đầu tôi có dự cảm không lành thế này. Không lâu sau, loa nhà ga vang lên, “Xin quý hành khách lưu ý, tàu tuyến Utsunomiya đi Koyama, Konomiya sẽ bị trì hoãn tám phút do tuyết rơi dày.”

Không biết tại sao mình chẳng màng đến thông báo tàu đến muộn, tôi rút giấy ghi chú ra lần nữa và xem lại đồng hồ. Đáng lẽ phải bắt tàu lúc 5h04, thì giờ đã 5h10. Tôi khẽ rùng mình. Thậm chí hai phút sau, khi tiếng còi hụ vang lên và ánh đèn công suất lớn rọi thẳng đến báo hiệu tàu chuẩn bị vào ga, tôi cũng không thấy khá hơn tẹo nào.

***

Tàu tuyến Utsunomiya đông hơn hẳn Oda hay Saikyou vào giờ tan tầm. Tàu tôi đang đi lạc hậu hơn nhiều con tàu đưa tôi đến, ghế hành khách được xếp thành từng hàng bốn ghế đối diện với nhau, khiến tôi nhớ đến các chuyến tàu địa phương hay vận hành ở Nagano. Một tay bám vào thành ghế, một tay đút túi, tôi đứng giữa khoảng trống hẹp giữa các hàng ghế. Nhiệt độ trong khoang tàu khá ấm khiến cửa sổ đọng vô số hạt nước li ti, chốc chốc trượt thành dòng xuống thành cửa. Mọi người đều mệt mỏi, không ai nói với ai câu nào. Không gian im phăng phắc ấy thật hợp với ánh sáng từ chiếc đèn cũ phủ xuống cả toa tàu. Tự thấy mình lạc lõng với bầu không khí chung, tôi thở khẽ và hướng mắt ra ngoài cửa sổ, cố tìm cách xua đi cảm giác đó. 

Các tòa nhà đã biến đâu mất hút, chỉ còn những cánh đồng mênh mông rặt một màu tuyết trắng, trải dài khuất tầm mắt. Lác đác trong bóng tối ken dày là ánh sáng leo lét từ những ô cửa nhỏ. Một loạt cột đèn đường cao chót vót bằng thép, thắp sáng bởi ánh đèn màu đỏ, xếp thành hàng chạy suốt từ chân đến tận đỉnh núi. Bóng những cây đèn đổ xuống trông xa như một đội quân khổng lồ đang sừng sững đứng nghiêm giữa đồng tuyết. Thế giới ấy thật xa lạ với tôi. Thực tình, chiếm trọn tâm trí tôi bây giờ là hy vọng kịp giờ hẹn với Akari. Vì đơn giản, nếu đến muộn, tôi không có cách nào báo trước để em khỏi lo lắng. Vào thời đó, di động chưa phổ biến ở trung học, và tôi cũng không biết số điện thoại mới của cô ấy. Ngoài trời, tuyết rơi mỗi lúc một dày thêm.

Điểm trung chuyển tiếp theo là ga Koyama, nhưng tàu chạy vô cùng ì ạch suốt một giờ qua. Khoảng cách giữa các nhà ga trên tuyến này xa kinh khủng, nếu đem so sánh với  khoảng cách ở trong thành phố, và mỗi lần dừng lại đều lâu thật lâu. Lần nào tàu dừng, điệp khúc quen thuộc từ loa phóng thanh nhà ga cũng vang lên “Quý hành khách chú ý. Do sự trì hoãn lịch trình của những chuyến tàu khác mà tàu sẽ xuất phát chậm hơn thường lệ. Nhà ga chúng tôi chân thành xin lỗi vì sự bất tiện này và xin quý khách kiên nhẫn chờ đợi thêm.”

Tôi xem đồng hồ liên tục, cầu mong mốc 7h đừng đến sớm nhưng cũng không thay đổi được sự thực phũ phàng rằng đích đến còn cách đây khá xa. Thời gian tiếp tục trôi và mỗi lần liếc nhìn đồng hồ, lòng tôi đau khổ đến độ gần như muốn từ bỏ mọi hy vọng. Không khí xung quanh như thể bị đông đặc lại thành một chiếc lồng vô hình, từ từ ép chặt lấy tôi mỗi giây phút qua.

Khi đồng hồ hiện 7h đúng, tôi vẫn chưa lên được ga Komiya còn tàu vừa dừng ở ga Nogi, cách hai trạm so với điểm hẹn. Kể cả đến được ga Komiya, tôi vẫn phải bắt tàu chuyển tiếp mất hai mươi phút mới tới ga Iwafune nơi Akari đang đợi. Suốt hai giờ từ lúc khởi hành ở ga Oomiya, cảm giác vô vọng và mất dần kiên nhẫn liên tục đè nặng lên trái tim tôi. Tôi chưa từng trải qua nỗi khổ sở dài đằng đẵng đến vậy. Tôi cũng chẳng còn đầu óc để ý xem không khí trong toa nóng hay lạnh nữa. Ánh mắt tôi chỉ chăm chăm hút vào màn đêm đen kịt ngoài cửa sổ, bụng thì sôi lên sùng sục do chưa ăn gì lót dạ từ bữa trưa. Lát sau, tôi mới nhận ra tàu không còn nhiều khách và tôi là người duy nhất đang đứng. Tiến về chỗ trống gần đó, tôi ngồi phịch xuống ghế với bàn chân giờ đã tê cứng. Những mỏi mệt tích tụ sâu bên trong phút chốc dâng trào khiến tôi chỉ muốn buông xuôi, mặc kệ tất cả. Chẳng có cách nào giúp tôi gột bỏ được cảm giác nặng nề đến kiệt sức ấy. Tôi lẳng lặng rút trong túi lá thư viết cho Akari và nhìn chằm chằm vào đó. Đã qua giờ hẹn một lúc lâu, hẳn giờ em đang bất an lắm lắm. Bất giác, tôi nhớ lại cuộc gọi cuối cùng của Akari trong đêm đông năm lớp sáu ấy. Tại sao… tại sao mọi việc luôn thành ra như thế?

Tròn mười lăm phút đỗ ở ga Nogi, tàu mới tiếp tục chuyển bánh.

***

Đồng hồ chỉ quá 7h40 lúc tàu dừng trước ga Koyama. Bước vội xuống ga, vo viên mảnh giấy ghi chú vô dụng ném vào thùng rác, tôi chạy một mạch đến điểm trung chuyển tuyến Ryouke.

Koyama là một ga lớn nhưng hiện còn rất ít người lai vãng. Lúc chạy xộc vào bên trong, tình cờ tôi trông thấy một nhóm người đang ngồi quây quần quanh lò sưởi giữa sảnh. Tôi tự hỏi liệu có phải họ đang chờ đón người thân. Khung cảnh chỗ họ ngồi thật hợp với không gian im ắng của nhà ga. Chỉ riêng tôi là vội vã.

Phải phi xuống vài đoạn cầu thang và băng qua một ga tàu điện ngầm trước khi tôi đến được sân ga tuyến Ryouke. Mặt sàn được ghép từ những khối bê tông được cắt vuông vắn với một dãy cột xếp dọc hành lang, còn trần nhà đầy những đường ống đan xen nhau chằng chịt. Người ta có thể nghe thấy tiếng rít khẽ khi gió thổi mạnh qua khe trống giữa các hàng cột. Cả khu vực đường hầm sáng mờ mờ dưới ánh đèn trần màu trắng và các cửa hàng đều đã đóng cửa kín mít. Ban đầu, tôi cứ ngỡ mình lạc đường nhưng may mắn sao, lại gặp một số người đang đợi tàu. Ngoài ánh đèn vàng ấm áp tỏa ra từ một sạp mì Soba[4] nhỏ và hai máy bán hàng tự động, mọi chỗ khác đều chìm trong lạnh giá.

“Do tuyết rơi dày, tất cả các chuyến tàu phải tạm ngừng hoạt động. Chúng tôi rất xin lỗi vì sự bất tiện này và xin quý khách hết sức thông cảm trong thời gian chờ đợi.” Thông báo vô cảm vang khắp sân ga. Tôi kéo cao mũ trùm đầu và đứng núp sau lưng cột để tránh gió rét nhưng rồi thỉnh thoảng vẫn hứng phải vài cơn gió buốt, thốc mạnh như muốn tước đoạt nốt những ấm áp ít ỏi còn sót lại trong cơ thể. Bụng dạ rỗng tuếch khiến cả người tôi run lẩy bẩy. Nhác thấy hai nhân viên văn phòng đang xì xụp mì ở quầy Soba, tôi nảy ra ý định mua cho bản thân một bát, nhưng hễ nghĩ đến cảnh Akari đang chờ tôi mòn mỏi mà chưa được ăn tối, tôi cũng không thiết ăn nữa. Tôi đổi ý, bước đến máy bán hàng tự động để mua một lon cà phê nóng. Đúng vào lúc rút ví ra khỏi túi, tôi lỡ tay làm rơi lá thư dành cho Akari.

(Giờ ngẫm lại, kể cả điều đó không xảy đến, tôi cũng không chắc mình đủ can đẩm đưa tận tay Akari bức thư ấy. Dù thế nào chăng nữa, tôi cũng không tin câu chuyện sẽ có kết thúc khác. Cuộc đời mỗi người là tập hợp những sự kiện xâu chuổi với nhau chặt chẽ, bất kể ta mong muốn nó hay không, và việc tôi đánh mất lá thư cũng chỉ là một trong số đó. Rốt cuộc, bất kể cảm xúc của ta vào một thời điểm có nồng nàn đến đâu chăng nữa, dần dần cảm xúc đó sẽ thay đổi cùng thời gian – như trường hợp của tôi, mọi việc vẫn sẽ như thế, bất kể Akari có nhận được thư hay không.)

Vừa rời khỏi túi, bức thư bị gió cuốn phăng khỏi sân ga trong chớp mắt, biến mất hút vào đêm đen mịt mù. Tôi phải nghiến chặt răng để ghìm không cho mình khỏi khuỵu xuống, bật khóc nức nở. Tôi không còn thiết gì cà phê nữa.

***

Tàu tuyến Ryouke chuyển động chậm dần, cuối cùng dừng lại hoàn toàn giữa đường đến ga Iwafune. “Do tuyết rơi quá dày, tàu buộc phải dừng lại để phòng tránh sự cố đáng tiếc có thể xảy ra,” tiếng loa tàu thông báo, “Chúng tôi vô cùng xin lỗi vì sự trì hoãn này nhưng tạm thời chúng tôi chưa biết khi nào tàu sẽ quay lại hoạt động.” Bên ngoài bạt ngàn chỉ tuyết và tuyết. Cửa sổ thì rung lên bần bật trước sức mạnh của cơn bão tuyết đang hoành hành cả Tokyo. Tôi không hiểu nổi tại sao người ta cho dừng tàu giữa nơi đồng không mông quạnh thế này. Nhìn đồng hồ lần nữa, tôi phát hiện mình đã quá hẹn hai tiếng. Không nhớ đấy là lần thứ mấy trăm tôi xem giờ nữa. Không muốn thấy thời gian trôi thêm một phút một giây nào nữa, tôi tháo đồng hồ và đặt xuống chiếc bàn cạnh cửa sổ. Giờ không thể làm gì hơn được, ngoài việc cầu trời cho tàu nhanh chuyển bánh thôi, tôi thầm nhủ.

Trong một bức thư, Akari viết “Cậu thế nào rồi, Takaki-kun? Hôm nay mình dậy sớm đến tập ở câu lạc bộ và đang viết cho cậu trên đường đi tàu đến trường này.”

Không hiểu sao, tôi luôn có cảm giác mỗi lần viết thư là mỗi lần em cảm thấy cô đơn. Dần dần, tôi cũng rơi vào hoàn cảnh tương tự. Dù có nhiều bạn ở trường, nhưng chỉ khi ngồi một mình trên tàu, không còn ai xung quanh, trùm mũ che khuất mặt, tôi mới thực sự là tôi. Lò sưởi vẫn hoạt động nhưng do có quá ít hành khách trên tàu nên không khí trong khoang vẫn khá lạnh. Giờ tôi không phân định nổi cảm xúc của chính mình nữa – từ trước đến giờ tôi chưa từng có trải nghiệm tồi tệ đến vậy. Tất cả những gì tôi làm được là ngồi chết trân ở đây, toàn thân gục xuống bàn, nghiến chặt răng để ngăn không bật khóc ngay tại chỗ. Mọi cố gắng giữ cho đầu óc tỉnh táo dần chìm ngập trong tuyệt vọng trước sự nghiệt ngã của thời gian. Tôi chỉ muốn phát điên lên khi nghĩ tới cảnh em vẫn đợi chờ một mình nơi sân ga lạnh lẽo, vô vọng và hoang mang. Tôi cầu mong em đã từ bỏ và trở về nhà an toàn.

Mặt khác, tôi biết rất rõ em sẽ luôn ở đó, đợi chờ tôi đến.

Tôi biết chắc chắn em sẽ đợi, và chính vì biết rõ như thế, lòng tôi càng đau khổ gấp bội phần. Ngoài trời, tuyết vẫn rơi hoài, rơi mãi không ngừng nghỉ.

[1] Trạm ga trực thuộc “JR East” (viết tắt của “East Japan Railway Company”, Công ty Đường sắt Miền Đông Nhật Bản), phục vụ trung bình 1,5 triệu lượt hành khách mỗi ngày, chiếm gần 50% công suất của toàn bộ ga Shinjuku.

[2] Nguyên văn: “JR Line Ticket Office”.

[3] Nguyên văn: “External Yamanote line loop”. Nhiều tuyến tàu ở Nhật có lộ trình khép kín (nội tuyến), điểm xuất phát cũng là điểm kết thúc, gồm hai tuyến đường ray song song. Tuyến chạy thuận chiều kim đồng hồ là tuyến vòng ngoài (outer circle/external). Tuyến chạy ngược chiều kim đồng hồ là tuyến vòng trong (inner circle/ internal).

[4] Soba là một loại mì rất được ưa chuộng tại Nhật, đặc biệt trong dịp đầu năm mới. Mì được làm từ bột Soba (kiều mạch), sợi thon dài, màu trắng đục, có thể ăn nóng hay lạnh tùy thích.